Je hoort het steeds vaker bij de koffieautomaat. Het rijbewijs automaat verdwijnt. Klopt dat nu echt of is het een hardnekkig misverstand Dat is precies wat we hier helder maken. In begrijpelijke taal leg ik uit wat code 78 betekent, of en wanneer er iets verandert, hoe je van automaat naar schakel overstapt, wat het kost en welke valkuilen je wilt vermijden. Ik deel ook praktijkervaringen uit de rijschoolwereld zodat je zeker weet wat voor jou de slimste keuze is.
Verdwijnt het automaatrijbewijs echt
De korte versie. Voor autorijders in Nederland verdwijnt het automaatrijbewijs voorlopig niet. De beperking code 78 blijft op rijbewijs B staan als je praktijkexamen in een automaat hebt gedaan. Dat is de stand van zaken in 2025. Bij vrachtwagen en bus is de automaatcode al in 2014 geschrapt omdat bijna alle voertuigen toch automatisch schakelen. Voor auto B wordt er regelmatig over gesproken maar er zijn geen concrete besluiten om de code te laten vervallen. De geruchten ontstaan vooral doordat elektrisch rijden groeit en dat is vrijwel altijd automatisch.
Wat betekent code 78 precies
Code 78 is de vermelding op je rijbewijs die aangeeft dat je alleen in voertuigen met automatische transmissie mag rijden. Met zo een rijbewijs in een handgeschakelde auto stappen is niet toegestaan. Doe je dat toch dan riskeer je een stevige boete en loop je kans dat je verzekering geen schade dekt. De vermelding staat in rubriek 12 op je rijbewijs. Er is ook code 10.02. Die geldt wanneer de beperking medisch is toegekend. Het verschil is belangrijk voor de manier waarop je de beperking kunt laten aanpassen.
Code 78 na keuze voor examen in automaat
Heb je vrijwillig in een automaat examen gedaan en staat code 78 op je rijbewijs Dan mag je pas schakelen nadat je een aanvullend praktijkexamen in een handgeschakelde auto hebt gehaald. Theorie opnieuw doen hoeft niet. In de praktijk vraag je eerst een Gezondheidsverklaring aan bij het CBR en plan je daarna lessen en examen in een schakelauto. Tip uit de praktijk. Neem een paar gerichte lessen om koppeling en terugschakelen in je spiergeheugen te krijgen en plan je examen kort daarna. Zo voorkom je dat je automatische reflexen je in de weg zitten.
Code 10.02 bij medische redenen
Staat code 10.02 op je rijbewijs dan is de beperking medisch. Je start met een nieuwe Gezondheidsverklaring. Het CBR beoordeelt of schakelen voor jou verantwoord is. Soms volgt een rijtest. Had je vroeger al een schakelrijbewijs en word je opnieuw goedgekeurd dan kun je na goedkeuring direct bij de gemeente een aangepast rijbewijs aanvragen. Heb je nog nooit een schakelrijbewijs gehad dan doe je na goedkeuring een praktijkexamen in een schakelauto. Ook hier geldt. Theorie blijft geldig.
Overstappen van automaat naar schakel in stappen
Uit mijn ervaring met kandidaten die de overstap maken werkt dit het best. Plan eerst een intake in een schakelauto om je startniveau te bepalen. Werk vervolgens doelgericht aan wegrijden op helling, vloeiend opschakelen tot de vierde versnelling, tijdig terugschakelen en motorrem gebruiken. Maak tot slot een generale repetitie over dezelfde routes en verkeerssituaties als in jouw examengebied. Met dit schema zijn de meeste kandidaten in enkele lesuren klaar voor het examen. Dat scheelt tijd en geld.
Wat mag wel en niet met een automaatrijbewijs
Met code 78 mag je alle voertuigen binnen categorie B besturen zolang ze automatisch schakelen. Dat geldt ook in het buitenland want de code is een Europese rijbewijscode. In een handgeschakelde auto rijden mag niet. Bij schade kan je verzekeraar dekking weigeren omdat je niet voldeed aan de voorwaarden. Heb je twijfels over je situatie Vraag advies aan je rijschool of verzekeraar voordat je de weg op gaat.
Kosten, tijd en slagingskans in 2025
De kosten voor het halen van een automaatrijbewijs zijn vergelijkbaar met een schakelrijbewijs. Reken in de praktijk op een totaal tussen ongeveer 2500 en 3000 euro afhankelijk van het aantal lessen, een eventuele spoedopleiding en het aantal examens. Een spoedcursus kan duurder zijn maar verkort de doorlooptijd. De overstap van automaat naar schakel kost doorgaans minder omdat je alleen het praktijkdeel doet. Handig. Regel je theorie vroeg zodat je geen vertraging oploopt. De vraag naar automaat groeit hard. Volgens recente analyses is het aandeel nieuwe rijbewijzen met code 78 in tien jaar bijna vervijfvoudigd. De opmars van elektrische en hybride auto s is de belangrijkste oorzaak.
Wanneer is een automaatrijbewijs logisch
Rijd je vooral elektrisch of in moderne hybride gezinsauto s Dan is een automaatrijbewijs een prima keuze. Je leert sneller, kunt je beter focussen op verkeersinzicht en haalt vaak met minder lessen je examen. Wil je maximale flexibiliteit omdat je soms in leenauto s of oudere deelauto s rijdt overweeg dan om schakelen erbij te nemen. Mijn ervaring. Wie echt geen plezier beleeft aan koppelen en schakelen is met automaat vaak sneller zelfverzekerd en veiliger bezig. Vind je techniek leuk en ga je veel kilometers maken dan loont het om de schakelvaardigheid toch te leren. Je voorkomt dat je later extra tijd moet vrijmaken voor het aanvullende examen.
Europa en de toekomst van code 78
In Zwitserland is de automaatbeperking voor de auto al eerder verdwenen. Duitsland biedt een route waarbij je examen in een automaat kunt doen en met aanvullende schakeltraining bij de rijschool toch in een handgeschakelde auto mag rijden. In Nederland zijn gesprekken gaande maar er is geen besluit om code 78 voor autorijders af te schaffen. Verwacht voorlopig dus geen automatische omzetting van automaat naar schakel. Wil je ontwikkelingen volgen bekijk dan geregeld onze kennisartikelen op onze blog.
Veelgehoorde misverstanden ontkracht
Bestaat er een termijn waarna je automaatrijbewijs vanzelf wordt omgezet Nee. Ook niet na vijf jaar. Je moet altijd een praktijkexamen in een schakelauto afleggen om de beperking te laten verwijderen. Nog een misverstand. Uitwijken naar een afgelegen terrein met een schakelauto om te oefenen kan alsnog problemen geven zodra je de openbare weg bereikt. Neem liever enkele gerichte lessen bij een rijschool. Zo bouw je veilige routines op en ben je aantoonbaar voorbereid op het examen.
Nuttige stappen en bronnen
Ga je rijbewijs B halen of wijzigen Lees verder over de categorie en aanvraag op rijbewijs B en bekijk wat een automaatopleiding inhoudt op automaat rijbewijs. Aanvragen of vernieuwen regel je bij de gemeente. Oriënteer je alvast via rijbewijs aanvragen. Twijfel je over boeterisico s wanneer je met code 78 toch schakelt Laat dat vooral. De kans op een sanctie en problemen met je verzekering is reëel. Veilig en legaal rijden is altijd de beste keuze.
Het antwoord op de vraag rijbewijs automaat verdwijnt is voorlopig nee. Code 78 blijft voor autorijders van kracht. De praktijk beweegt wel richting automatisch rijden door de snelle groei van elektrische auto s. Kies wat bij jouw gebruik past. Automaat geeft rust en focus. Wil je alle opties open houden zet dan tijdig de stap naar een schakelrijbewijs met een kort maar doelgericht praktijktraject. Zo rijd je met zekerheid en zonder beperkingen.
Verdwijnt het rijbewijs automaat in Nederland
Nee. In 2025 is er geen besluit om code 78 voor rijbewijs B af te schaffen. Voor bus en vrachtwagen is de automaatcode wel in 2014 verdwenen. Door de opmars van elektrische auto s ontstaat verwarring maar voor auto B blijft de beperking voorlopig bestaan. Volg updates via CBR en vakmedia.
Hoe stap ik over van automaat naar schakel met code 78
Je doet alleen een praktijkexamen in een handgeschakelde auto. Theorie opnieuw doen hoeft niet. Regel eerst je Gezondheidsverklaring, volg enkele gerichte schakel lessen en plan snel je examen. Na slagen laat je bij de gemeente een nieuw rijbewijs zonder code 78 maken. Zo rijd je direct ook in schakelauto s.
Wat kost het om een automaatrijbewijs te halen of om te zetten
Voor het halen van rijbewijs B in een automaat betaal je grofweg tussen 2500 en 3000 euro afhankelijk van aantal lessen en examens. De overstap naar schakel is goedkoper omdat je alleen praktijkexamen doet plus enkele lessen. Reken op lesuren, examengelden en de kosten voor de aanvraag bij de gemeente.
Mag ik met een automaatrijbewijs in het buitenland in een schakelauto rijden
Nee. Code 78 is een Europese beperking. Je mag uitsluitend in voertuigen met automatische transmissie rijden, ook buiten Nederland. Rijden in een schakelauto kan leiden tot een boete en problemen met de verzekering. Huur in het buitenland daarom expliciet een automaat of regel tijdig je overstap naar schakel.
Welke boeterisico s zijn er als ik met code 78 toch schakel
Rijden in een handgeschakelde auto met code 78 geldt als rijden buiten de voorwaarden van je rijbewijs. Je riskeert een forse boete en mogelijke weigering van schadevergoeding door je verzekeraar. Kies altijd voor een automaat of haal via een aanvullend praktijkexamen je schakelbevoegdheid om problemen te voorkomen.
