Sta je klaar met een aanhanger, vouwwagen of caravan en vraag je je af of je met rijbewijs B mag rijden? Je bent niet de enige. De regels voelen soms als een rekenpuzzel, zeker met termen als toegestane maximale massa en code 96. In dit artikel leg ik je helder uit wat wél en niet mag met B, B+ en BE. Je krijgt praktische rekenvoorbeelden, tips uit de praktijk en duidelijke stappen om te bepalen welk rijbewijs jij nodig hebt, inclusief aandacht voor dubbelassers en de wijziging van 2013.
Wat mag je met rijbewijs B trekken?
Met rijbewijs B mag je meer dan veel mensen denken. De wet kijkt naar de toegestane maximale massa’s op de papieren, niet naar het werkelijke gewicht op dat moment. Dat is een belangrijk vertrekpunt, want een onbeladen zware trailer kan op papier toch te zwaar zijn voor B.
Aanhanger tot en met 750 kg
Een aanhanger met een toegestane maximale massa tot en met 750 kg mag je altijd met B trekken. Dit geldt ook als de combinatie auto plus aanhanger gezamenlijk boven de 3.500 kg uitkomt. Let uiteraard wel op de maximale trekhaaklast, kogeldruk en de ongeremde of geremde trekkracht van je auto.
Aanhanger zwaarder dan 750 kg met B
Is de aanhanger zwaarder dan 750 kg, dan mag het totaal van de toegestane maximale massa van auto en aanhanger samen niet boven 3.500 kg uitkomen. De politie kijkt naar de waarden op kenteken en typeplaatje. Rijd je dus met een lichte auto en een relatief zware aanhanger, dan loop je snel tegen deze grens aan. Check ook altijd in de voertuiginformatie wat je auto geremd en ongeremd mag trekken.
B+ (code 96): de tussenstap
Code 96, ook B+, is handig als de combinatie net boven de 3.500 kg uitkomt maar je geen vol BE-rijbewijs nodig hebt. Met B+ mag de combinatie auto plus aanhanger tot 4.250 kg wegen. De overige B-regels blijven gelden, zoals het respecteren van de maximale trekgewichten en kogeldruk van de auto. In mijn lessen merk ik dat B+ ideaal is voor wie incidenteel iets zwaarder wil trekken zonder de volledige BE-training te doorlopen.
BE-rijbewijs en de wijziging van 2013
Met BE heb je de meeste ruimte. Sinds 19 januari 2013 geldt voor nieuw behaalde BE-rijbewijzen in principe een maximale toegestane massa van 3.500 kg voor de aanhanger. Haalde je BE vóór die datum, dan heb je ruimere rechten en kun je onder voorwaarden zwaardere aanhangwagens trekken, uiteraard binnen de grenzen van wat je auto technisch mag. Voor specifieke uitzonderingen, zoals bepaalde middenasaanhangwagens, gelden aanvullende voorwaarden; controleer altijd de voertuigpapieren en fabrikantgegevens.
Dubbelasser, caravan of boottrailer: hoe zit het met B?
Het aantal assen is op zichzelf geen beperkende factor. Een dubbelasser mag je met B rijden zolang de gewichtseisen worden gerespecteerd. Voor caravans geldt hetzelfde: kijk naar de toegestane maximale massa op het typeplaatje van de caravan en tel dat op bij de auto. In de praktijk zie ik dat bestuurders zich stuklopen op het feit dat de papieren massa’s leidend zijn. Een lege tandemasser van 500 kg die op papier 2.000 kg mag wegen, blijft voor B te zwaar omdat het toegestane maximale gewicht van de trailer bepalend is.
Zo bepaal je snel welk rijbewijs je nodig hebt
Gebruik deze volgorde en voorkom rekenfouten. Noteer eerst de toegestane maximale massa (auto) en die van de aanhanger. Tel beide waarden bij elkaar op. Is de aanhanger tot en met 750 kg? Dan volstaat B. Is de aanhanger zwaarder dan 750 kg en blijft de som onder 3.500 kg? Dan is B nog steeds genoeg. Kom je boven 3.500 kg en tot 4.250 kg? Dan heb je B+ (code 96) of BE nodig. Boven 4.250 kg heb je in de praktijk BE nodig, met inachtneming van de grenzen en eventuele uitzonderingen. Controleer altijd de maximale geremde/ongeremde trekkracht en de toegestane kogeldruk van de auto.
Praktische rekenvoorbeelden
Voorbeeld 1: Auto TMM 2.000 kg, aanhanger TMM 750 kg. B volstaat, ongeacht de totale treinmassa. Voorbeeld 2: Auto TMM 2.400 kg, aanhanger TMM 1.000 kg. Som is 3.400 kg, dus B is toegestaan, mits de auto het gewicht geremd mag trekken. Voorbeeld 3: Auto TMM 2.400 kg, aanhanger TMM 1.400 kg. Som is 3.800 kg, hiervoor heb je B+ (code 96) of BE nodig. Voorbeeld 4: Auto TMM 2.400 kg, aanhanger TMM 2.000 kg. Som is 4.400 kg, BE vereist en alleen binnen de technische grenzen van de auto en aanhanger.
Belangrijke aandachtspunten uit de praktijk
Geremd of ongeremd
Ongeremd ligt de limiet van wat je auto mag trekken vaak lager. Controleer de waardes in je kentekenregister en in de handleiding. Ga daar nooit overheen, ook niet met het juiste rijbewijs.
Kogeldruk en belading
Een stabiele combinatie begint met de juiste kogeldruk en een goed verdeelde lading. Zware spullen zoveel mogelijk boven of net voor de as(sen) en laag in de bak. Te weinig of te veel kogeldruk leidt tot slingeren en onveilig rijgedrag.
Spiegels en verlichting
Gebruik waar nodig extra spiegels, zeker met brede caravans. Controleer verlichting, kentekenplaat en bandenspanning. Een fietsendrager is geen aanhanger; vervoer je andere lading op een drager, dan gelden aparte regels voor uitstekende lading.
Waar vind je de juiste gegevens?
De toegestane maximale massa en trekkracht van de auto vind je op het kentekenbewijs en via de voertuiggegevens bij RDW. Op de aanhanger staat een typeplaatje met het ledig gewicht en de maximale belading. In mijn begeleiding laat ik cursisten altijd eerst de papieren checken voor we gaan rekenen. Wil je dieper inlezen of de volgende stap zetten richting zwaardere combinaties? Bekijk dan ook rijbewijs B, BE-rijbewijs en het aanhangerrijbewijs.
Mijn tip als instructeur
Twijfel je tussen B+ en BE? Als je verwacht vaker met een zwaardere caravan of tandemasser te rijden, loont BE vrijwel altijd. De extra training geeft je niet alleen meer marge in kilo’s, maar vooral meer controle in noodsituaties en bij achteruit manoeuvreren. Dat merk je direct in rust achter het stuur.
Kort samengevat: met rijbewijs B mag je altijd een aanhanger tot en met 750 kg trekken, en zwaarder dan 750 kg zolang de som met de auto onder 3.500 kg blijft. Met B+ (code 96) mag je tot 4.250 kg combinatiegewicht, en met BE heb je de meeste speelruimte binnen de technische grenzen. Check altijd de papieren massa’s, de maximale trekkracht en de kogeldruk. Zo ga je veilig en zonder zorgen op pad.
Welke aanhanger mag ik met rijbewijs B trekken?
Met rijbewijs B mag je altijd een aanhanger tot en met 750 kg toegestane maximale massa trekken. Is de aanhanger zwaarder dan 750 kg, dan mag de som van de toegestane maximale massa van auto en aanhanger samen niet boven 3.500 kg uitkomen. Let daarnaast op de maximale geremde en ongeremde trekkracht van je auto en de toegestane kogeldruk.
Wanneer heb ik voor een aanhanger BE nodig?
Heb je een aanhanger met meer dan 750 kg en komt de combinatie boven 3.500 kg uit, dan is B+ (code 96) of BE nodig. Boven 4.250 kg is in de praktijk BE vereist. Voor BE-rijbewijzen behaald na 19 januari 2013 geldt meestal 3.500 kg als bovengrens voor de aanhanger, binnen de technische limieten van je auto. Controleer altijd de voertuigpapieren.
Mag ik met rijbewijs B een dubbelasser trekken?
Ja, het aantal assen is niet bepalend. Met rijbewijs B mag je een dubbelasser trekken zolang je aan de gewichtseisen voldoet. Is de aanhanger tot en met 750 kg, dan mag het altijd. Is hij zwaarder dan 750 kg, dan moet de combinatie van auto en aanhanger onder 3.500 kg blijven en binnen de maximale geremde trekkracht van de auto.
Wat is het verschil tussen B+ (code 96) en BE voor een aanhanger?
B+ is een tussenstap waarmee de combinatie auto plus aanhanger tot 4.250 kg mag wegen. BE geeft je de meeste ruimte en is vooral handig als je regelmatig zwaardere aanhangers of caravans trekt. Na 19 januari 2013 geldt voor BE doorgaans 3.500 kg als maximale toegestane massa van de aanhanger, met uitzonderingen onder voorwaarden.
Tel ik het werkelijke gewicht of de papieren massa’s?
Voor het bepalen van het juiste rijbewijs kijkt de handhaving naar de toegestane maximale massa’s (op kenteken en typeplaatje), niet naar het actuele gewicht tijdens controle. Daarom kan een lege aanhanger op papier toch te zwaar zijn voor rijbewijs B. Voor veiligheid en techniek (zoals trekkracht en kogeldruk) is het actuele beladen gewicht uiteraard wél relevant.