Je wilt met een caravan op vakantie, een paardentrailer verplaatsen of regelmatig een beladen aanhanger trekken. Maar heb je genoeg aan je B-rijbewijs of is rijbewijs BE verplicht? In dit artikel leg ik je helder uit wanneer BE nodig is, wat de verschillen zijn met B en B+ code 96, welke eisen gelden en hoe het praktijkexamen bij het CBR verloopt. Je krijgt praktische tips uit de rijopleiding en duidelijke voorbeelden, zodat je direct weet waar je aan toe bent en met vertrouwen de weg op gaat.
Wanneer heb je rijbewijs BE nodig?
De kernregel draait om de toegestane maximum massa, dus het lege gewicht plus het maximale laadvermogen van zowel auto als aanhangwagen. Met rijbewijs B mag je altijd een aanhanger met een toegestane maximum massa tot en met 750 kg trekken, zelfs als de totale treinmassa boven de 3.500 kg uitkomt. Wordt de aanhanger zwaarder dan 750 kg, dan mag de combinatie met B alleen als auto en aanhanger samen niet boven 3.500 kg komen. Is de optelsom hoger, dan heb je B+ (code 96) of BE nodig.
Met B+ (code 96) mag de combinatie tot 4.250 kg. Alles daarboven vraagt in de praktijk om BE. Houd ook rekening met het maximale trekgewicht van je auto en de maximale kogeldruk; die vind je op het kentekenbewijs en in de handleiding van je trekhaak. Het gaat om wat maximaal mág, niet om wat je op dat moment beladen hebt.
Verschil tussen B, B+ (code 96) en BE
Rijbewijs B
Toegestaan voor aanhangers tot en met 750 kg TMM. Zwaarder dan 750 kg mag ook, mits de combinatie onder 3.500 kg TMM blijft. Let op dat de beladen aanhanger niet zwaarder mag zijn dan het maximaal toelaatbare trekgewicht van je auto.
B+ (code 96)
Voor combinaties boven 3.500 kg en tot 4.250 kg. Handig als je net wat extra marge nodig hebt met een zwaardere caravan of dubbele as-aanhanger, maar nog niet meteen richting de echte BE-categorie wilt.
Rijbewijs BE
Met BE mag je een aanhanger of oplegger met een toegestane maximum massa tot 3.500 kg trekken. De combinatie kan daarmee in de praktijk oplopen richting 7.000 kg, afhankelijk van de auto. Belangrijk historisch punt: heb je BE behaald vóór 19 januari 2013, dan gelden ruimere regels en is er geen vaste TMM-grens voor de trailer, zolang de auto en trekhaak het technisch aankunnen.
Eisen en examen: zo haal je rijbewijs BE
Je hebt geen apart theoriecertificaat nodig voor BE. Wel gelden deze voorwaarden en stappen:
- Voorwaarden: minimaal 18 jaar en in het bezit van een geldig rijbewijs B.
- Opleiding: volg gerichte rijlessen met aanhanger. Je oefent onder meer koppelen, beladen, bijzondere verrichtingen en anticiperen.
- Praktijkexamen CBR: je toont verkeersinzicht, voertuigbeheersing en veilige bediening van combinatie en remmen.
- Aanvragen: na slagen vraag je het rijbewijs aan bij je gemeente. Meer hierover lees je bij rijbewijs aanvragen.
Wil je eerst je basiskennis opfrissen? Bekijk onze pagina over rijbewijs B. Specifiek verdiepen in de combinatie? Zie ook aanhanger rijbewijs.
Beladen, techniek en veiligheid
Zorg voor een correcte gewichtsverdeling: zware lading laag en boven de as, met een lichte positieve kogeldruk. Te veel gewicht achterin vergroot slingeren, te veel druk op de kogel belast de achteras en verkort de remweg. Controleer bandenspanning van auto en trailer en check verlichting, breekkabel en oplooprem.
Spiegels en zicht zijn cruciaal. Bij brede caravans zijn opzetspiegels vaak noodzakelijk. Houd ruimere bochten en langere remwegen aan en anticipeer extra op windvlagen en inhaalbewegingen. Twijfel je aan het gewicht? Weeg de combinatie of raadpleeg de voertuiggegevens.
Veelgemaakte fouten die ik vaak zie
In de praktijk merk ik dat bestuurders vooral de TMM’s door elkaar halen met het actuele gewicht. Voor de rijbewijsgrens telt wat maximaal op de papieren is toegestaan. Een tweede valkuil is onderschatting van de invloed van belading op rijgedrag; een kleine verschuiving kan merkbaar slingeren veroorzaken.
Tot slot wordt het maximale trekgewicht van de auto soms genegeerd. Dat is een harde grens, los van je rijbewijs. Staat dit te laag, dan is BE geen oplossing; je hebt dan een andere trekauto nodig. Neem voor vertrek vijf minuten voor de bekende check: koppeling, kabel, verlichting, bandenspanning en ladingfixatie.
Conclusie
Kort samengevat: rijbewijs BE is nodig zodra je boven de B- of B+ grenzen uitkomt, of als je eenvoudigweg meer speelruimte en veiligheid wilt bij zwaardere aanhangers. Je hebt geen theorie nodig, wel een praktijkexamen bij het CBR. Werk met de TMM’s op papier, respecteer het trekgewicht van je auto en besteed aandacht aan belading en controle. Zo ga je zeker en legaal op pad.
Veelgestelde vragen
Wanneer heb ik precies rijbewijs BE nodig?
Je hebt rijbewijs BE nodig als de toegestane maximum massa van auto en aanhanger samen boven 4.250 kg komt, of als je een aanhangwagen met een TMM tot 3.500 kg wilt trekken die de B- en B+ grenzen overschrijdt. Let op: heb je BE vóór 19 januari 2013 gehaald, dan gelden ruimere regels voor de trailer, binnen de technische grenzen van je auto.
Wat is het verschil tussen B, B+ (code 96) en rijbewijs BE?
Met B mag je tot 750 kg TMM altijd rijden en daarboven tot een combinatie van 3.500 kg. B+ (code 96) verruimt dat tot 4.250 kg. Rijbewijs BE laat trailers tot 3.500 kg TMM toe en biedt in de praktijk de meeste marge, zolang je auto en trekhaak het technisch aankunnen. Controleer altijd de voertuiggegevens.
Moet ik theorie-examen doen voor rijbewijs BE?
Nee, voor rijbewijs BE is geen apart theoriecertificaat vereist. Je volgt praktijklessen met aanhanger en legt een praktijkexamen af bij het CBR. Tijdens de opleiding werk je aan voertuigbeheersing, kijktechniek, correct beladen en bijzondere verrichtingen, zoals achteruit manoeuvreren en parkeren met combinatie.
Geldt het werkelijke gewicht of de toegestane maximum massa (TMM)?
Voor de vraag welk rijbewijs je nodig hebt, telt de TMM die op de papieren staat, niet je actuele belading. Voor veiligheid en techniek (zoals het maximale trekgewicht en kogeldruk) spelen de werkelijke gewichten uiteraard wel een rol. Controleer daarom beide: wat mag maximaal en wat weegt de combinatie nu.
Hoe zit het met rijbewijs BE behaald vóór 19 januari 2013?
Heb je rijbewijs BE vóór 19 januari 2013 gehaald, dan geldt er geen vaste TMM-grens voor de aanhanger. Je bent gebonden aan de technische limieten van auto en trekhaak, zoals het maximale trekgewicht en de maximale trekhaaklast. Voor iedereen die na die datum BE haalde, geldt de grens van 3.500 kg TMM voor de trailer.
